Interview uit Haarlems Dagblad
met Dolf Jansen
Tekst: Jan Pieterse
DOLF JANSEN SPEELT ECHT, EEN OUDEJAARSVOORSTELLING
Ze zijn er weer, de oudejaarsvoorstellingen!
“Dat méén je niet!” Dolf Jansen schrikt ervan. “Zijn er echt nog meer cabaretiers die een Oudejaars doen? Ja, ik weet dat er ooit in de jaren zestig iemand was in een smoking en een gozer aan de piano en een heel klein vrouwtje met een toeter en een vlaggetje en nog iets.”
Dolf Jansen staat twintig jaar in het theater en speelt dit jaar zijn negentiende oudejaarsprogramma. “Alleen vorig jaar heb ik Geen oudejaarsvoorstelling gemaakt en die heette dus ook zo.”
De oudejaarsconferences begonnen al met Lebbis en Jansen voordat zij in 1989 het Leids Cabaretfestival wonnen. Jarenlang sloten zij het jaar af als duo en toen dat ophield te bestaan, deed Jansen het in z’n eentje. En dat duo Lebbis en Jansen, dat kwam nooit meer terug. “We hebben onze eigen weg gevonden in het theater. Lebbis had al behoefte aan meer vrijheid toen we nog samen waren. Ik wat minder, maar toen het eenmaal zover was, klopte het helemaal. Jazeker, we zien elkaars voorstellingen. Ik die van Lebbis met toenemend plezier, zijn toon wordt steeds beter. Ik hoop dat we ooit in een andere vorm iets samen kunnen doen. Maar dan kortere projecten. Een programmaatje in elkaar zetten, een paar weken spelen en klaar. Maar we gaan niet meer tien maanden per jaar met elkaar op tournee.”
De eerste oudejaarsconferences van Lebbis en Jansen waren overzichten van het jaar in heel veel grappen. “Dat heeft zich ontwikkeld tot een meer persoonlijke component. Wat voor mij van belang is om te vertellen, is interessanter dan krampachtig alle onderwerpen van het afgelopen jaar behandelen. Zo probeer ik duidelijk te maken dat religie op allerlei manieren goed kan werken in jouw persoonlijke leven. Maar zodra je symboliek en verzonnen verhalen toepast in de echte wereld, dan gaat het mis. Of je nu moslim, christen of wat dan ook bent, dat maakt geen verschil. Of een ander voorbeeld is dat ik persoonlijk vind dat het om zeep brengen van iemands gedachte erger is dan dat het Nederland Elftal wordt uitgeschakeld.
Als hardloper zou ik niet naar China gegaan zijn. Een land waar ze direct na de paralympics, weer de bordjes ophangen: verboden voor gehandicapten. Dat cynisme is zo groot. Het mooie van de opzet van mijn programma nu, is dat ik een gegronde reden heb om het over de Olympische spelen te hebben. En ik ben een comedian, dus dat betekent ik er grappen over maak. Ik wil de mensen aan het lachen maken en ze hier en daar de andere kant opduwen.”
Na zijn oudejaars-conference Echt gaat Dolf Jansen met zijn solovoorstelling Altijd verder het theater in. Aan de basis daarvan staan verhalen uit de gelijknamige bundel over hardlopen. “Ik train al vanaf mijn vijftiende iedere dag. Dat is belangrijk voor me en een manier van leven. Het is bij mij aantoonbaar dat ik door dat hardlopen iemand anders ben geworden en daar profijt van heb. Maar het hoeft ook weer geen therapeutische voorstelling te worden.”
Ook tijdens zijn theatertour loopt Jansen zijn kilometers. “Dat doe ik voor de voorstelling, in de plaats waar ik die avond sta. Minstens tien kilometer en geen geplande routes. In het oosten van het land volg ik soms de rivier en als iedereen om me heen dan Duits praat, ga ik terug. Tijdens dat lopen ben ik een beetje aan het denken. Je krijgt er toch een soort ruimte van in je hoofd. Soms heb je een bruikbare zin of gedachte, maar ook wel eens een hele column of een gedicht of een lied. Dat moet je dan blijven herhalen, tot je klaar bent met lopen.”
Ook de omgeving ontgaat de cabaretier niet als hij aan het trainen is. “Natuurlijk kijk je bewust om je heen. Als je daarvan geniet vraag je je dan ook af wat ze aan het doen zijn met dat landschap. Daar worden steeds stukjes van afgesnoept. Het polderland wordt bedrijventerrein. Maar het voordeel van al die spiegelende panden is wel dat de polder twee keer zo groot lijkt.”