Interview uit Haarlems Dagblad
Richard Groenedijk
Tekst: Jan Pieterse
RICHARD GROENENDIJK ZONDER TOETERS EN BELLEN
HAARLEM
‘Onze familie was zo dik, de driezitter viel onder de wapenwet. Als wij met z’n allen op het strand lagen werden we natgehouden door de kustwacht.’ Breedvoerige en plastische vergelijkingen, daar was Richard Groenendijk altijd al goed in. Ook zijn verschijning op het podium was meestal met veel toeters en bellen. Groenendijks huidige voorstelling ‘De adem van de nachtchinees’ is daarentegen opvallend sober. De recensies zijn laaiend enthousiast, maar daar plaatst de cabaretier toch een kanttekening bij.
‘Allemaal fantastisch,’ relativeert Richard Groenendijk de euforie rond zijn nieuwe programma. ‘Maar het lijkt dan alsof ik hiervoor als een soort bandparodist met travestie-neigingen door het land trok. Mijn vorige shows waren ook leuk. Ik was altijd van de kostuums en de showtrappen en van liedje-lichtwisseling-typetje-lichtwisseling-verhaaltje. Nu ben ik een andere kant opgegaan, maar dat had niet gekund zonder mijn voorgaande programma’s. Die waren voor mij als een kleinkunstopleiding. De scholing heb ik van mijn regisseurs gehad.
‘De nachtchinees’ voelt echt een beetje als een debuut.’
De ommezwaai komt voor een groot deel op conto van regisseur Dennis van Galen. Zijn idee van een gewaagde opening had heel wat voeten in de aarde. ‘Een serieuze monoloog uit een toneelstuk aan het begin van mijn voorstelling! Terwijl ik iemand ben van ‘goeienavond mensen wat vind je van m´n pak?’ Daar hebben we echt een conflict over gehad, ik wilde meteen die lach.’
VICTORIE
Die lach komt nu ook wel, heeft Groenendijk gemerkt, ‘maar later en des te harder’. Alle kranten schreven enthousiast over de opening, dus dat is natuurlijk een victorie voor Dennis. Hij is tegen al mijn wetten ingegaan.
‘Ik vond het ook na een kwartier in de voorstelling wel eens tijd voor een liedje, maar voor de pauze zing ik niet één keer. En voor de typetjes heb ik geen pruiken of brilletjes meer nodig. Less is more!’ Grappig hè, dat Richard Groenendijk, met altijd al z’n bontmantels, dat ooit nog eens zou zeggen.
Nu het uiterlijk vertoon minder de overhand heeft, is er meer aandacht voor het inhoudelijke. ‘Ik heb nog nooit zoveel reacties gehad op de inhoud. In het begin was ik bang dat het publiek zou denken dat ‘De nachtchinees’ over eetverslaving ging. Ik heb absoluut iets met eten, maar het gaat er meer over waar mensen allemaal in kunnen vluchten. Dat kan eten zijn, maar ook drugs of duistere praktijken op een parkeerplaats langs de A2.’
TL-LICHT
‘Ik vind het soort tenten als ‘De nachtchinees’ geweldig. Met dat tl-licht! Daar komt van alles. Dat de zelfkant van de maatschappij me enorm fascineert moge duidelijk zijn als je dit programma ziet. Daar wil ik met mijn neus bovenop zitten om het te observeren. Maar ik laat me niet verleiden tot dat leven, daar ben ik behoorlijk sterk in. Ik heb lang in de horeca gewerkt en onder mijn ogen volop mensen door pillen en drank zien verdwijnen. Zelf heb ik daar nooit behoefte aan gehad. Niks niet. Ik raak alleen verslaafd aan íémand, als ik mijn hart verlies. Dan heb ik plotseling zo weinig eigenwaarde, dat ik overal mee naar toe loop. Dat heeft natuurlijk ook iets prachtigs en het is tragiek tot en met.’
AUTOBIOGRAFISCH
De verhalen in ‘De nachtchinees’ zijn voor een groot deel autobiografisch en daardoor heel persoonlijk.
‘Dat is soms moeilijk om te vertellen op een podium. Bijvoorbeeld dat ik nu drieëndertig ben en nooit echt een relatie heb gehad. Dat moet niet zielig klinken, dus moet de manier waarop je het verhaal brengt niet pathetisch worden. Daarom gaat het meer over het feit dat de wereld is gemodelleerd rondom de heteroman, de stoere vent. Dat het dan in mijn geval anders loopt, heeft niet eens te maken met mijn homoseksualiteit, maar gewoon omdat alles altijd anders loopt dan je plant.’